زبان دُر بیانیں بلوچی منی (ترجمه) زبان خوش بیانست بلوچی ی من
منی باندات ھمیش ءُ مروچی منی (ترجمه) که فردای منست و امروز من
منی لبز ءُ گپتار بیانیں ھمیش پمن گنج ءُ گوھر پمن کم ءُ گیش
زبان زندگ بات ءُ سلامت ببات میاریگ باں شوھاز ملامت ببات
راست نبیسّگ سید هاشمی
ءَ: کتاب ءَ بیار A: KETHAB A BYAR کتاب را بیار
ءِ: درچک ءِ تاک E: DRACHK E THAK برگ درخت
اَنت: اے چے انت ANTH: HY HCEY ANTH هست : این چی هست
اِنت: دریا جُهل اِنت ENTH: DARYA JUHL ENTH است : دریا عمیق است
او: او ملک ءِ مردماں O: OH MULK E MARDUMAN ای: ای مردمان شهر
ایش: وانگی ایش اِنت EYSH: WANAGI EYSH ENTH مطاله ی این است
اَے: اَے مرد چوش مکن AY : AY MARD CHOSH MAKAN ای مرد اینجوری نکن
اِے: اے کے اِنت EY: EY KAY ENTH این کی است = این کیه
وَ: من وَ نہ رَوَاں WA: MAN WA NARAWAN من که نمیرم
اِت: شما گار اِت ETH: SHUMA GAR ETH شما گم شدی
اِت: سَر اِت پٌرشت ETH: SAR ETH PRUSHTH سرت شکست
اَت: آ کے اَت؟ ATE: A KAY ATH اون میاد
اِش: دار اِش پروشت ESH: DAR ESH PROUSHTH چوبش شکست
ے: یک مردمے EK: YAK MARDUMEY یک مردی
ی: دلی دوست I: DELI DOUSTH دوست دل
یں: شریں چُکّ EYN: SHARREYN CHUKK فرزند خوب
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
" او " ءُ " اوه ،،
" او " ءِ گال بلوچی زبان ءِ وتی جند ءِ کوهنیں ءُ برجمیں گالے
کہ پہ کسے ءِ گوانک جنگ ءَ کار مرد بیت – ا – ک: او میتگ!
او شھکرم ! او ملک ءِ مردماں !
بلے دلگوش کنگ بہ نیت کہ ایشی ءِ رند ءَ ہ گیش کنگ مہ بیت
کہ گڑا ایشی ءِ بزانت پہ بدیں لوٹگ ءَ بیت – ا – ک: اوہ پلانی بات!
اوہ کہ اوہ ءَ نہ کرزۓ!
سید هاشمی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بلوچی لَبزبَلد
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
بلوچی پارسی
کُ: کُجا شُتے کجا رفتی
-: کُجا شُت کجا رفت
-: کُجام کدوم
-: کُچَک سگ
-: کُبیت کجا شد
گَ: گَار بیت گم شد
گِ: گِلگ گله
گَ: گَم غم
گَ: گَمگین غمگین
گُ: گُم بیت گمشد
گ: گدار غدار
گِ: گِریوگ گریه
گَ: گریب غریب
گَر غار
گِر بگیر
گِدام انبار
گُد لباس
گام قدم
گَپّ ءُ رَپّ گفتگو
گِچین انتخاب
گِراک خریدار= مشتری
گران سنگین
گَرماگ تابستان
گریشَگ جنگل
گِس خانه
گِسپان برده
گِستا دور
گَسّگ گاز گرفتن
گُشاد تیز= سریع
گُشان چادر
گُشگ گفتن= گفتنی
ساٹَگ حفظ- حفاظت
بِچکند لبخند
رَوان دَیَگ فرستادن
چیر پنهان
چکّاس امتحان
چَرپ زُبان چاپلوس
چتؤر چطور
بینَگ عسل
شِیرکِن شیریں
شَھمات کُتک
سَما شعور
سَمین بادصبا
سوچَگ سوز - سوزاندن
ساد طناب
سار هوشمند
سارت سرد
سازَگ درست کردن
سان اثر
چابُک تازیانہ
چارَگ تماشا=تماشا کردن
چالُو روشن
چانکٗو چاقو
چاھبار چابھار=شهری از بلوچستان غربی
چَپینڈ سبک=آدم سبک
چَربَٹ چالاک
چُش اینطوری
چَکار لبالب
چَگَل دَیَگ انداختن
چَلّہ انگشتری
چَمپَل دمپایی
چَمّگ چشمہ
چُنت چند
چِنَگ برداشتن
چُنڈ تکہ ای= تکہ ای از چیزی
چَٹّگ لیس زدن
چِیا چرا
چولَک پیرهن
جُرّ غار کوچک
شاتکام خوشحال
شاھٗوکار باتجربه
شِپانک چوپان
شَتَل دروغگو
شَتَلی منافق=سخن چین
شراب جاہ میخانه
شَرتِر بهتر
شُرد نرم
شَررنگی رونق
شَریدار شریک
شِزار بیزار
شَند آبشار
سَگّگ تحمل
سَکّی مصیبت
سَرڈَگار وطن=سرزمین مادری
سَرگوست سرگذشت
سَرگِرگ آماده رفتن
سَررِچگ لبریز= پُر شدن
سِزا شکنجه
سِلاہ سلاح
سِلک ادب
سِلک کَشَّگ بی احترامی= بی حرمتی
سِنگ سنگ
سُرینگ تکان دادن
سُوچّن سوزن
سُروپ سیب
تائید تعویذ
تاچینَگ فراری دادن
تاس کوزه= پیاله
تامُر فیلم
تامُرجاہ سینما
تَبد گرم= موسم گرم
تَبزی تسبیح
تِرپَگ رونق= چیزی که می درخشد
تُرسینَگ ترساند
ترمپ قطره
تُرند سخت
تُرندآپ شراب
تَژن طعنه
تُسَگ بیهوس شدن
تُسّ کَنگ جفت شدن مرغ
تُشنگ تشنه
تَلک کمند
تَلوَسگ بی آرامی
تَوار آواز
تَوجِیل حل= حل کردن
تُھپّہ هدیه
تاتا جدا جدا
تیوَک تنها
تیاب ساحل
نئیلَگ نذاشتن=اجازه ندادن
نابالِگ میانسال
نابَلَد بی تجربه
ناپَگ ناف
نادْراہ مریض=بیماری
نادراہی بیماری
نادُراہ جاہ بیمارستان
نارَزا رنجیده
نازُرک نازک
ناگَت ناگهان
نالَگ ناله=ناله کردن
نامُراد بد قسمت
نَد قلم
نَد کار نویسنده
نِدارَگ منظره
نِدارہ کَنَگ تماشا کردن
ندر قربانت=قربان صدقه رفتن
نَکش کار نقاش
نٗوکین جدید
نیمسٗون دسته دوم=چیزی که کار کرده
نیمَگ جانب
نِیمون بهانه
واترّ برگشتن=برگشتن از سفر
اَئید عید
اَبّا پدر=بابا
اِبابَت عبادت
اَبیتک افسرده
اَبید بجز
اَتک آمد
اَچ من از من
اَرَب عرب
اُرد کوچک
اَرز درخواست
اَرس اشک
اُرُش حمله
ٹَپّ زخم
ٹَپّگ پنهان شدن
ٹَکّ قبیله
ٹِکّ نشان
ٹَکّا سکه
ٹَکّر برخورد
ٹَنگَگ آویزان کردن
ٹُنگ سوراخ
ٹَنْٹ سردی سخت
ٹُولی گروه
ٹٗوھینگ بیدار کردن
ٹَٹایَگ محکم بستن
ٹَہل غرور= ناز
ٹِیکی تحفه
ٹَہَگ حیله گر= نیرنگ
ٹِیپّگ سخت زدن
ٹیک راهزن
ٹیکُم گودال
ٹِیٹَل غزاله
لاپ شکم
لاپ پُرّ حامله
لاچار بی کس= مجبور
لاش جسد=نعش
لاگَر لاغر
لال محبوب= یه سنگ قیمتی
لالا برادر= برادر بزرگ
لانَت لعنت
لانچ کشتی
لانک کمر
لانکِیگ شال= شال مردان
لاڑُک نیاب= محبوب
لَبز لفظ
لَبز بَلَد لغت
لَبزانک ادب= ادبیات
لَبزانکی ادبی
لَتارَگ ماساژ=ماساژ دادن
لَمب شاخ
لُنْج تاریک= سخت تاریکی
دائم همیشه
دابکار مدل
داد بخشش=هدیه=انعام
دار چوب
دارَگ نگه داشتن
داشت کنترل
داگ داغ=عیب
دان برنج
دانَگ دانہ
داوَت دعوت
داں تا
دپار لقمه
دَپتَر دفتر
زَئیپ ضعیف
زَھرٗو احساس
زَوال هدر
زَنڈ چاق
زِیمّ عقرب
زِیلّا سطل
زِیکّ/زی دیروز
زِیمر/زِیمل موسیقی
زِہ حاشیه=کناره
زَھیِر یاد
زیمی مجروح
زٗونڈ زانو زدن
زار ناراض=ناخوشنود
زالُک پیرزن
زامات داماد
زاناں میدانم= مگه
زاھِر ظاهر=عیان
زاہ فحش
زَباد مشک=خوشبی ی که بلوچ ها از گیاهی درست می کنند
زَبَکّ خرمای نیم پخته
زَدَگ زخمی
زَراب شعله
زِر دریای عمیق
زِرد وجدان
زِروان جزیره
زَگر خالص
زمانگ زمانه
زِندمان زندگی
زَو چشمه
زَھم شمشیر
لاپ شکم
لاپ پُرّ حامله
لاچار بی کس= مجبور
لاش جسد=نعش
لاگَر لاغر
لال محبوب= یه سنگ قیمتی
لالا برادر= برادر بزرگ
لانَت لعنت
لانچ کشتی
لانک کمر
لانکِیگ شال= شال مردان
لاڑُک نیاب= محبوب
لَبز لفظ
لَبز بَلَد لغت
لَبزانک ادب= ادبیات
لَبزانکی ادبی
لَتارَگ ماساژ=ماساژ دادن
لَمب شاخ
لُنْج تاریک= سخت تاریکی
ٹَپّ زخم
ٹَپّگ پنهان شدن
ٹَکّ قبیله
ٹِکّ نشان
ٹَکّا سکه
ٹَکّر برخورد
ٹَنگَگ آویزان کردن
ٹُنگ سوراخ
ٹَنْٹ سردی سخت
ٹُولی گروه
ٹٗوھینگ بیدار کردن
ٹَٹایَگ محکم بستن
ٹَہل غرور= ناز
ٹِیکی تحفه
ٹَہَگ حیله گر= نیرنگ
ٹِیپّگ سخت زدن
ٹیک راهزن
ٹیکُم گودال
ٹِیٹَل غزاله
زَیم بلوچ